top of page

Hittestress bij paarden



Paarden kunnen minder goed hun warmte kwijt dan wij mensen. Wanneer de temperaturen weer stijgen, neemt het risico op oververhitting en hittestress bij het paard toe. Dit zorgt voor schade aan het lichaam en in sommige gevallen kan het zelfs levensbedreigend zijn. Een goede reden dus om even op dit onderwerp in te zoomen vanuit het paard gezien!


THERMONEUTRALE ZONE

In de vorige blog sprak ik over de thermoneutrale zone. Dit is de zone tussen twee

hittestress, thermoregulatie paard, thermoneurtrale zone paard, oververhitting
Comfortzone paard en externe factoren

omgevingstemperaturen, waarbij het paard zijn lichaamstemperatuur kan behouden, zonder dit te reguleren. Deze zone bevindt zich voor paarden tussen de -5°C en + 15 °C. Dit betekend dus, wanneer de temperatuur boven de 15 °C komt, het lichaam van het paard de warmte moet gaan reguleren. Het paard probeert zijn warmte aan de omgeving kwijt te raden door zweten, straling en verdamping.


Omdat de verhouding tussen het lichaamsgewicht en het oppervlakte bij paarden, groter is dan bij de mens, kunnen paarden minder goed hun warmte reguleren. Hierdoor krijgen zij het sneller warm en kunnen zij dus moeilijker de warmte kwijtraken aan de omgeving. Bij warme omgevingsfactoren (hoge temperaturen en hoge luchtvochtigheid) kan de lichaamstemperatuur van een paard sneller stijgen dat je denkt.


WAT IS HITTESTRESS?

Hittestress en oververhitting treedt op wanneer de lichaamstemperatuur van het paard te hoog is. Het paard heeft het dus feitelijk veel te warm. Dit kan worden veroorzaakt door warme omgevingstemperaturen, zware inspanning of een combinatie van beide. Naast het feit dat het paard het dus te warm heeft, kan het paard met hittestress en oververhitting, deze warme niet meer kwijt raken aan de omgeving.


Gevolgen van hittestress

De normale lichaamstemperatuur van het paard bevindt zich tussen de 37°C en 38°C. Wanneer deze stijgt naar 40°C, kan dit al levensbedreigend zijn. Bij meer dan 42°C ontstaat er zuurstofgebrek en treedt er schade op aan de lever, hart, nieren en hersenen. In deze situaties kan het paard overlijden. Dit klinkt allemaal heel extreem voor Nederlandse begrippen, maar ook in Nederland kunnen temperaturen hoog oplopen.

Een paard wat eenmaal oververhit is geraakt, zal altijd gevoelig blijven voor hittestress.


Symptomen

Een paard met hittestress zal loom en slap zijn en kan zelfs ataxie vertonen. Daarnaast hebben paarden met hittestress een verminderde eet- en drinklust en zijn ze minder alert op de omgeving. In sommige gevallen kunnen er zelfs problemen optreden zoals spierbevangenheid, nierfalen en koliek.


Je kunt je voorstellen dat te hoge lichaamstemperaturen ook zorgen voor vermoeidheid bij het paard. Logisch, het lichaam moet hard werken om ‘te overleven’. Bij deze vermoeidheid gaat het lichaam van het paard een beetje op de automatische piloot, waardoor de spierkracht afneemt. Het paard zal dus slechter presteren, stijf en slap zijn. Dit is een reactie van het lichaam om ervoor te zorgen dat de spieren niet nog meer warmte produceren. Het is dus echt een overlevingsmechanisme van het paard.


Koelen, koelen, koelen

hittestress, paard, koelen, warmte, thermoregulatie, oververhitting

Wanneer een paard symptomen vertoont van hittestress, is het essentieel dat de lichaamstemperatuur van het paard zo snel mogelijk zakt. Omdat een paard in een fase is waarbij hij zelf niet meer de warmte kan kwijtraken, moet jij het paard hierbij helpen. De enige effectieve manier om dit te doen, is door het paard te koelen bij voorkeur met ijswater. Koel zeker 5 tot 10 minuten met ijs- of koud water. Stap na het koelen ook weer 5 tot 10 minuten en herhaal het koelproces tot dat de lichaamstemperatuur is gezakt.


Uiteraard is het belangrijk om meteen jouw dierenarts in te schakelen, wanneer je het idee hebt dat jouw paard oververhit is.


Tips voor jouw trainingen

In een van mijn blogs geef ik jou 8 tips voor de training van jouw paard met warme temperaturen. Je kunt de blog lezen door op onderstaande knop te klikken.





bottom of page